Kazimierz.com
Dziś jest
Podyskutuj na
Facebooku

























Kazimierz.com  >   Zabytki  >  Synagoga Tempel

Rys historyczny

Została zbudowana w 1862 r. przez Stowarzyszenie Izraelitów Postępowych. Była kilkakrotnie przebudowywana (w roku 1868, 1893 i 1924), jednak do dnia dzisiejszego zachowała się jej pierwotna forma. Powstanie synagogi oraz wszystkie innowacje wprowadzone do liturgii wzbudzały wiele kontrowersji i protestów Żydów ortodoksyjnych, skupiających się głównie w synagodze Remuh. W bożnicy Tempel kazania wygłaszane były w języku polskim i niemieckim, przez kaznodziei z wykształceniem akademickim. Najbardziej znanym i najwybitniejszym był absolwent Wydziału Teologii Uniwersytetu Berlińskiego, późniejszy poseł na Sejm Rzeczpospolitej, dr Ozjasz Thon. W okresie międzywojennym oprócz kantora i chóru, śpiewały tam również kobiety. W synagodze Tempel gromadzili się głównie zwolennicy Haskali, ruchu propagującego odrodzenie społeczne i kulturalne Żydów, rozwój nauki, reformę szkolnictwa oraz zbliżenie do kultury kraju, w którym żyli. W okresie II wojny światowej Niemcy przeznaczyli synagogę na magazyn, a po wyzwoleniu miasta ponownie zaczęła pełnić funkcję religijną. Także i dziś odbywają się w tej bożnicy ceremonie religijne, w których uczestniczą Żydzi przyjeżdżający z całego świata.

Architektura

Od strony zewnętrznej synagoga zbudowana jest w mieszanym stylu mauretańsko-renesansowym. Powyżej głównego wejścia, pod trójkątnym przyczółkiem fasady, wmurowano tablice Mojżeszowe, wykonane z czarnego marmuru, a poniżej umieszczono tekst ze słowami psalmu (100,4) "Wstępujcie w bramy Jego z pieśnią dziękczynną, z hymnami pochwalnymi na Jego dziedzińce". Wnętrze obszernej sali modlitewnej ozdabiają stiuki, stylizowane wzory na ścianach oraz interesujące witraże z przełomu XIX i XX wieku. Okolone jest ono galerią dla kobiet, wspartą na żelaznych, ozdobnych filarach. Pośrodku mieści się almemor. Na ścianie wschodniej - szafa ołtarzowa z białego marmuru umieszczona w półokrągłej absydzie; od reszty pomieszczenia oddziela ją ozdobna ścianka z arkadami, wspartymi na czterech marmurowych kolumnach. Pomiędzy nią a bimą znajduje się pulpit kantora. Świątynia stała kiedyś w niewielkim ogrodzie, dziś w wyniku regulacji ulic ogród ostał się tylko z tyłu synagogi. Wkrótce po zakończeniu drugiej wojny światowej obok synagogi wzniesiono mykwę.

Dreamlover




Blog

Posłuchaj mp3

Karol


Serwisy specjalne

 

 

 

 

 

 

Jerzy Panek

Nasze miasto, tamte czasy

Kazimierska architektura w malarstwie

Kazimierz Machowina

Artykuły (archiwum)

Bulwary pod zabudowę

Plac Nowy - jaki będzie?

Plac Wolnica - konkurs

Mój Kazimierz

Słowniczek pojęć spotykanych często na Kazimierzu

Krwawa linia

Linki

Dzielnicowi patrioci

Centrum Badań Holokaustu

Galeria Otwarta Pracownia (www.otwartapracownia.com)

Galeria Szalom (www.galeriaszalom.com)

krakoff.info (www.krakoff.info)

e-krakow (www.e-krakow.com)

Krakowskie knajpy (www.knajpy.krakow.pl)

Galeria Raven (www.raven.krakow.pl)


:: cofnij :: do góry ::
(c) 2002-2004 by Stowarzyszenie Twórców Kazimierz.com
Stronę zaprogramowali
mtq & mikolaj
Kopiowanie i wykorzystywanie materiałów z witryny bez zgody autorów zabronione